Skip to content

Paardenarts Frank van Leeuwen: diagnostiek

Thema: Welzijn

Paardenarts Frank van Leeuwen: diagnostiek

Thema: Welzijn

20 jaar geleden was het maken van een röntgenfoto bij een paard nog redelijk bijzonder. Echografie heeft daarna zijn intrede gemaakt. Tegenwoordig zijn röntgen en echo niet meer weg te denken en zijn CT, MRI en scintigrafie inmiddels alom bekend en courant. Als dierenarts wordt ik vrij vaak gebeld met de vraag: ‘wat kost een foto’. Men gaat totaal voorbij aan het belang van een klinisch onderzoek.

 

Hoe gaat diagnostiek bij kreupelheid in zijn werk?

Voorafgaand aan het onderzoek is de probleemstelling van groot belang. Hoe lang heb je het paard, wat doe je ermee en wat is precies je probleem. Een paard dat plots flink kreupel loopt, heeft immers een andere aanpak dan een grand prix paard dat moeite heeft met de pirouette.

Nadat deze anamnese bekend is, gaan we door naar het klinisch beeld. Een statisch onderzoek waarbij wordt gelet op de algehele conformatie, de gewrichten en bespiering. Over het algemeen moet een paard symmetrisch zijn, maar dat is kort door de bocht. Vervolgens kijken we naar het paard in beweging. Geen enkel paard loopt perfect. Het is dus belangrijk dat de afwijking die je ziet past bij de klacht van de ruiter. Als dit niet lukt, dan is een onderzoek onder zadel noodzakelijk.

Hebben we een afwijking gezien die past bij de klacht, dan kunnen we kijken of we dit kunnen verergeren doormiddel van een buigproef, of weg kunnen nemen door middel van een anesthesie. Bij een buigproef zetten we gewrichten en de structuren hierom heen op spanning. Zijn dit pijnlijke structuren, dan zal het paard slechter lopen. Met een verdoving maken we structuren ongevoelig. Hebben we de juiste te pakken, dan loopt het paard beter.

 

Röntgen of echo?

Eens deze puzzel is opgelost, is het moeilijkste onderdeel van deze puzzel voorbij. Met een röntgen of echo kunnen we de weefsels in beeld brengen die tijdens het onderzoek onze interesse hebben gewekt. Ook hier geldt weer: ‘we zoeken iets naar wat in het beeld past’. Een kleine afwijking in een pees past niet bij een paard wat op 3 benen loopt. De meeste mensen weten wel dat we de pezen bekijken met een echo en de botten met een röntgen. Toch kunnen we met een echo meer zeggen over botten dan men denkt. Aan de andere kant zijn er beperkingen aan deze technieken die een diagnose soms onmogelijk maken. Veel blessures zitten in de wekedelen van de ondervoet. Alleen kan een echo niet de bocht om. Hierdoor is een deel van de diepe buiger erg moeilijk in beeld te brengen. Daarnaast heb je de collateraalbanden van het hoefgewricht. Deze blessure is erg  ‘populair’ maar ze zijn maar ten dele in beeld te brengen met een echo. Er zijn technieken waarbij we de weke delen in beeld kunnen brengen met een röntgen in combinatie met contrastvloeistof maar we zijn zeker beperkt. Soms moeten we daarom uitwijken naar geavanceerde beeldvorming. Technieken als CT en MRI worden steeds couranter maken een diagnose mogelijk waar dat eerder niet kon.
Het nadeel van geavanceerd technieken is dat de prijs erg hoog is. Dit creëert de noodzaak om soms symptomatisch te behandelen of diagnostisch te behandelen. Wanneer een behandeling in een gewricht aanslaat, terwijl er niets te zien was, kunnen we toch aannemen dat hier een ontsteking zat. Als het probleem is opgelost, is de ware oorzaak plots minder belangrijk,…. tot het terugkomt.

 

 

Het onderzoek

Al me al kun je stellen dat de laatste jaren steeds meer mogelijk is op het gebied van orthopedisch onderzoek. Het maken van een foto’s kan inmiddels al bij veel dierenartsen. Toch moet er niet te makkelijk over gedacht worden. Even een foto maken zoals zo vaak gevraagd wordt aan de telefoon, gaat voorbij aan het hele verhaal hierboven. En dit verhaal hierboven is een uiterst beknopt verhaal van iets waar een gepassioneerd orthopedisch dierenarts uren, zo niet dagen over kan vertellen. Casuïstieken die gelukt zijn, of zonder oorzaak juist niet. Alle uitzonderingen op de regels maken dit vak interessant maar ook zeker uitdagend. Als iemand mij dan ook vraagt naar de prijs van een röntgenfoto.. dat is 35 euro, maar dan krijg je uitsluitend een zwart wit plaatje dat op zich waardeloos is. Het onderzoek, daar gaat het om.

 

Tekst: Frank van leeuwen

 

 

Andere artikelen van Frank:

 

 

Deel dit artikel:

Ook interessant

Subsidiekansen voor hippische ondernemers

Pavo versterkt marktpositie door overname in Verenigd Koninkrijk

Paarden aan huis, maar hoe zit het met de vergunningen? Van Santvoort Advies legt uit