Hippisch recht advocaat Maud van den Berg adviseert en procedeert over koopovereenkomsten ter zake een paard. Dit kan onder meer gaan over het ontbinden van een koopcontract wanneer het paard niet beantwoordt aan de overeenkomst. Ook een schade-aanspraak kan opkomen wanneer er een geschil over een koopcontract ontstaat.
Aansprekende voorbeelden zijn dat een paard ziek is, (oud)blessureleed heeft of kampt met een gedragsstoornis. Ook kunnen behaalde prestaties (opzettelijk) onjuist zijn medegedeeld. Bij een dergelijk geschil kunt u terecht bij de civiele rechter. In de praktijk is niet altijd even duidelijk welke weg bewandeld moet worden als partijen van een koop af willen, of schade vergoed willen zien. Reden genoeg dus om een aantal belangrijke punten te bespreken.
CONFORMITEIT VAN EEN PAARD
Een paard moet aan de overeenkomst beantwoorden. Dit noemen we in juridisch jargon ook wel ‘conformiteit’. Een paard beantwoordt niet aan de overeenkomst, wanneer het paard niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. Afhankelijk van de omstandigheden van het geval betekent dit dat de koper op grond van de overeenkomst een paard mocht verwachten dat gezond is en niet behept is met een gedragsstoornis. Die relevante omstandigheden worden ook wel indicatoren of gezichtspunten genoemd. Zo spelen o.a. mededelingen van de verkoper, hoedanigheid van partijen (professionele koper of een consument), hoogte van de prijs en de zichtbaarheid- en aard van het gebrek een rol.

WAT KUNT U ONDERNEMEN WANNEER DE OVEREENKOMST NIET WORDT NAGEKOMEN?
Veel kopers zijn ervan overtuigd dat een verkoper van een paard altijd wettelijk aansprakelijk is -en dus verplicht is om een schadevergoeding aan de koper te betalen- wanneer een paard na aankoop niet gezond blijkt te zijn. Dat is onjuist. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat de verkoper niet ‘toerekenbaar’ tekort is geschoten. Voor aansprakelijkheid van de verkoper is namelijk vereist dat de tekortkoming aan de koper kan worden toegerekend. Als bijvoorbeeld een ontstane gedragsstoornis bij een paard of een blessure niet te wijten is aan schuld van de verkoper of anderszins voor zijn rekening komt, dan hoeft de verkoper de door de koper als gevolg van die blessure geleden schade mogelijkerwijs niet te vergoeden. Wel staan dan mogelijk andere acties open, zoals de (gedeeltelijke) ontbinding van de koopovereenkomst. In dat geval kan de verkoper namelijk door de rechter veroordeeld worden tot (gedeeltelijke) terugbetaling van de koopprijs.
DE ONDERZOEKS- EN MEDEDELINGSPLICHT BIJ DE KOOP VAN EEN PAARD
Een ander veel voorkomend geval is dat een koper aan iedere mededeling van een verkoper ook daadwerkelijk rechten kan ontlenen. Ten onrechte spreken kopers bijvoorbeeld vaak over een ‘garantie’ van de verkoper dat het paard gezond zou zijn. Een verkoper kan inderdaad mededelingen over het karakter, de geschiktheid voor de sport of de gezondheid van het paard hebben gedaan. Zoals bijvoorbeeld ‘het paard is gezond, want het is tijdens de keuring zowel klinisch- als röntgenologisch goedgekeurd’. Wanneer een (professionele) koper echter moet begrijpen dat deze laatste mededeling van de verkoper berust op die specifieke verkoopkeuring, dan kan het zo zijn dat een niet tijdens die keuring opgemerkte aandoening vervolgens voor rekening van de koper komt. Dit is mogelijk wanneer de koper in dat specifieke geval meer onderzoek had kunnen- en moeten doen door bijvoorbeeld een bloedonderzoek. Dit laatste is met name relevant bij een professionele koper, op wie een zwaardere onderzoeksplicht rust.
BLOEDONDERZOEK BIJ EEN PAARD
Een (tweedehands) product wordt door de verkoper in de regel zo rooskleurig als mogelijk aan een potentiële koper gepresenteerd. Ook in de hippische sport zet een (professionele) verkoper van een paard het spreekwoordelijke beste been van het paard voor. Helaas komen ook schrijnende gevallen voor waarbij een koper van een paard feitelijk wordt opgelicht door een verkoper, wat veel leed veroorzaakt. Een extreem voorbeeld daarvan is een kreupel paard dat bij aankoop gedrogeerd bleek te zijn, zodat een kreupelheid tijdens de aankoopkeuring en/of levering van het paard onopgemerkt bleef voor de koper (LINK: zie ook ECLI:NL:RBOVE:2017:4820). Ook om die reden -dus naast het opsporen van eventuele gezondheidsproblemen die blijken uit bloedonderzoeken- adviseert hippisch recht advocaat Maud van den Berg om bloed af te laten nemen tijdens de (aankoop)keuring van het paard.

VASTLEGGEN VAN DUIDELIJKE AFSPRAKEN BIJ DE KOOP VAN EEN PAARD
Vaak weten partijen niet welke risico’s zij bij het kopen of verkopen van een paard accepteren en welke juridische remedies tot hun beschikking staan, mochten zaken anders lopen dan verwacht. Dergelijke zaken kunnen door partijen wel worden vastgelegd, namelijk in de koopovereenkomst. De belangen zijn vaak groot, waardoor mondelinge afspraken niet meer volstaan. Wees u zich als professionele verkoper er wel van bewust dat een consument bescherming geniet op grond van de wet – waarvan doorgaans niet bij overeenkomst kan worden afgeweken. Bijvoorbeeld ten aanzien van de bewijspositie wordt een consument vergaand tegemoetgekomen wanneer hij kan aantonen dat het paard non-conform is. De professionele verkoper moet dan bewijzen dat het paard, toen deze werd afgeleverd, wèl conform was. Dit kan een onmogelijke uitdaging opleveren met als mogelijk resultaat dat de verkoper niet alleen de koopprijs moet terugbetalen maar ook alle door de koper geleden schade (zoals dierenartskosten, stallingskosten enz.) aan de koper moet vergoeden. Meer hierover lees je in dit artikel.
Advocaat gespecialiseerd in hippisch recht
Vanwege de complexiteit van dit onderwerp is het niet mogelijk om alle mogelijk relevante aandachtspunten bij de koop of verkoop van een paard in dit artikel te bespreken. Heeft u een vraag ten aanzien van een specifieke koop- of verkoop van een paard, of bent u als professioneel verkoper op zoek naar een algemeen advies voor uw onderneming, dan staat hippisch advocaat Maud van den Berg graag tot uw beschikking.
Tekst: Maud van den Berg | Headerfoto: by Valerie Fomina on Unsplash