Tips om koliek te voorkomen veroorzaakt door voorjaarsgras

(English version see below)

In voorjaarsgras kunnen zich grote hoeveelheden suikers en zetmeel ophopen. Een naam die in de voedingswereld vaak voor suikers en zetmeel wordt gebruikt: niet-structurele koolhydraten of NSK’s. NSK’s kunnen op hun beurt problemen in de blinde en dikke darm veroorzaken waaronder koliek. Koliek is geen ziekte maar een soort algemene vorm van buikpijn. Koliek is een erg complex fenomeen en de oorzaken ervan zijn meestal multifactorieel. Wat in ieder geval wel duidelijk is dat onbeperkt weiden in voorjaarsgras een oorzaak is voor koliek bij paarden.

 

Hoe veroorzaakt voorjaarsgras koliek bij paarden?

Eigenlijk vreemd, want wat ook bekend is, is dat het laten weiden van paarden in z’n algemeenheid het risico op koliek verkleint. Echter te lang weiden in voorjaarsgras maakt dat paarden meer NSK’s opnemen dan hun maagdarmkanaal kan verwerken.

Onder normale omstandigheden wordt het zetmeel uit gras in de dunne darm met behulp van enzymen afgebroken tot glucose. Dat glucose wordt vervolgens door de wand van de dunne darm opgenomen in het lichaam. Bij een overconsumptie van zetmeel kan niet alle zetmeel in de dunne darm worden afgebroken en opgenomen en dat kan er toe leiden dat grote hoeveelheden in de blinde en dikke darm terecht komen. Daar vindt de vertering plaats door miljarden bacteriën en die hebben tijd nodig om zich aan te passen aan deze nieuwe voedselstroom. Als grote hoeveelheden suikers en zetmeel in de blinde en dikke darm aankomen dan neemt een bepaald type bacterie in aantal toe: de acidofiele bacteriën. Die bacteriën produceren veel melkzuur en dat maakt dat de PH (de zuurgraad) sterk daalt. Deze verzuring maakt weer dat een ander groep, de structuur-verterende bacteriën in aantal afnemen. De vertering van structuurrijke voerbestanddelen neemt daardoor af en ook de opname van vetzuren in de endeldarm. Verder raakt ook de beschermende slijmvlieslaag aan de binnenkant van de darmwand beschadigd door de lage PH. Dat leidt tot irritaties en ontstekingen met als gevolg; koliek.

 

Preventie is altijd beter dan een paard met koliek behandelen

 

Waar wordt het gehalte aan NSK’s in gras door bepaald?

NSK’s in gras zijn een mengeling van suiker, zetmeel en fructaan. Als u als eigenaar de principes kent achter de gehaltes aan NSK’s in gras, kunt u een strategie bepalen om om te gaan met voorjaarsgras en koliek voorkomen. Het gehalte aan NSK’s in gras varieert enorm en het hangt af van:

  • Soorten: leguminosen (klavers, luzerne) en warm-seizoen grassen (bermuda gras) hopen veel zetmeel op terwijl koud-seizoen grassen (thimothee, rietzwenkgras, kropaar) veel fructanen ophopen. Koud-seizoen grassen groeien in de lente en schieten aar op het einde van de lente en begin zomer. Warm seizoen grassen beginnen laat in de lente te groeien en schieten aar in de late zomer.
  • Groeistadium: de omstandigheden in de lente bevorderen de ophoping van koolhydraten ongeacht het groeistadium van de grasplant. Als gras in de aar schiet, heeft het enorme hoeveelheden NSK’s in de aar en dat verklaart waarom paarden er gek op zijn.
  • Buiten omstandigheden: grassen hebben licht nodig om suikers te produceren. Weinig zonlicht beperkt dan ook de suikerproductie. Om deze reden zijn in voorjaarsgras de NSK gehalten lager vroeg in de morgen zo rond 04.00 en 05.00 uur. De hoogste gehalten worden rond 16.00 en 17.00 uur gevonden.

 

Enkele tips om het paard veilig(er) in voorjaarsgras te weiden

  • Introduceer het paard geleidelijk aan de voorjaarsweide. Het maagdarmkanaal kan zich goed aanpassen als gestart wordt met 15 minuten grazen per dag. Voer dit langzaam op tot een uur om de ander dag.
  • Laat paarden niet in de middag grazen
  • Blijf ruwvoer verstrekken op stal. Vier uur zonder ruwvoer kan al een negatief effect hebben op de darmgezondheid van een paard
  • Let op de signalen voor onvoldoende ruwvoeropname: niet stevige keutels, zand eten, vreten aan hekken, manen, staart en bomen.
  • Maai onkruid zodra het zaad begint te schieten
  • Als het gras te kort is, verplaats de paarden naar een andere weide
  • Geef voldoende en vers water
  • Als bij een ruwvoerverandering de keutels hun stevigheid verliezen dan kunnen prebiotica en probiotica helpen.

 

Veilig paarden in voorjaarsgras weiden is mogelijk

 

 

Auteur: Dr. Gulsah Kaya Karasu | Hogeschool Van Hall Larenstein | Velp
Foto’s: Hans van Tartwijk

 


 

Keys to preventing spring pasture associated colic

 

Spring pasture grasses are capable of accumulating high amounts of nonstructural carbohydrates (NSCs), that can cause hind gut problems like colic. Colic is not a disease, but a generic form of abdominal pain. It is highly complex and multi-factorial in nature. Feeding practices including horse starts going for unrestricted spring pasture were long ago identified as a cause of colic.

 

How does spring grass cause colic in horses?

Pasture turnout has generally been found to be associated with a reduced risk of colic in comparison to stable confinement. However, when spring starts and horses continuous grazing or adjusting grass pasture times,  they consume more NSC than their digestive tract may be able to handle.

Under normal conditions, when horses consume grass, starch is digested to glucose by enzymes in the small intestine and absorbed. However, overconsumption of starch intake it is likely to result in significant delivery of starch to the hindgut where the breakdown of fiber normally occurs. The horse’s large intestine contains billions of bacteria and those bacteria’s need time to adjust to these changes. When large amounts of starch and fructan reach the hindgut, favors the growth of acidophilic bacteria that generate lactate and result in a fall in pH. This acidification has further effects on bacterial populations including a reduction in fiber-fermenting species, fiber digestibility and short chain fatty acids absorption by the colon. Consequently, the normally highly exclusive intestinal mucosal barrier may be disrupted by low pH, and result with colic due to inflamed and irritated intestinal lining.

 

Prevention is better than treating horses with colic

 

What does the NSC content of your spring pasture grass depend on?

NSC’s found in grasses are a mixture of sugar, starch and fructan. Understanding the basic principles of NSC’s in spring grass will help you as a horse owners to develop strategies for managing spring grazing for your equines and prevent them from colic. NSC contents of forages varies widely depending on:

  • Species and variety of forages: Legumes (clover, alfalfa) and warm-season grasses (Bermuda grass) accumulate starch, while cool-season grasses (timothy, tall fescue, orchardgrass) accumulate fructans as NSC. Cool-season grasses grow in the spring and mature by late spring or early summer, and warm-season grasses begin growth in late spring, mature during late summer.
  • Stage of growth: Conditions in spring often favor carbohydrate accumulation, regardless of the stage of plant growth. When grass goes to seed, it has stored massive amount of  NSC in the seed heads, that explained why horses love to eat them.   
  • Environmental conditions: Grasses use light to produce sugars from carbon dioxide through photosynthesis, therefore low sunlight limits the amount of sugar produced by green plants. Hence, in spring grass NSC levels to be lower by early morning around 0400 h and 0500 h, although with highest values between 1600 h and 1700 h.

  

Safe spring pasture grazing is possible

 

Some tips for safer spring pasture grazing:

  • Introduce your horse to spring pasture gradually. To allow the digestive system to adapt begin with 15 minutes grazing per day, slowly increases of 30 minutes to an hour every other day.
  • Avoid afternoon grazing
  • Continue on forage feeding in stable. As little as 4 hours without forage can have a negative impact on gut health
  • Monitor your horses vital signs of not enough fibre such as  loose stools, eating dirt, fences, manes & tails, trees
  • Mow weeds as soon as you see them start to flower
  • Migrate to another field when grass is grazed down to low
  • Access to clean, fresh water
  • If stools loosen during a change in forage, probiotics or prebiotics could prove useful.

 

Author: Dr. Gulsah Kaya Karasu | Hogeschool Van Hall Larenstein | Velp
Images: Hans van Tartwijk

Pavo en Zwienenberg Horse Feed bundelen krachten voor professionele hippische bedrijven

Pavo en Zwienenberg Horse Feed verstevigen de reeds jarenlange samenwerking om vanuit hun expertise de professionele paardenbedrijven in Nederland en Duitsland nog beter te kunnen bedienen.

Het partnerschap combineert de hoogwaardige siloproducten van Pavo enerzijds, met het hoge serviceniveau en adequate levering van Zwienenberg Horse Feed anderzijds. Professionele begeleiding rondom o.a. wet- en regelgeving waar u als professionele paardenhouder mee te maken krijgt, maakt het geheel tot een kwalitatief hoogwaardig en uniek pakket.

Tony Zwienenberg, eigenaar van Zwienenberg Horse Feed: “Als exclusieve leverancier van Pavo siloproducten heb ik al jaren nauw contact met de grotere paardenstallen en begrijp ik heel goed waar de behoefte ligt”. Benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen? Neem gerust contact op via info@zwienenberg-horsefeed.com of bel +31 653 569 065 om samen de mogelijkheden te bespreken.”

Veulenopfok: voeradvies voor jonge paarden

Een veulenopfok is een plek waar veulens naartoe gaan nadat ze zijn gespeend. Veulens en jonge paarden groeien in de eerste jaren van hun leven enorm. Een basisbrok voldoet dan nog niet aan de voedingsbehoefte van het jonge paard, maar wat moet je dan wel voeren?

 

Veulenopfok

Als een veulen gespeend is (gemiddeld bij een leeftijd van 6 maanden), gaan de meeste veulens naar de opfok. Vaak is dit een plek los van de moeder, maar het kan eventueel ook bij je thuis of op stal als er voldoende ruimte is. Een opfok kun je zien als een plek waar jonge paarden samen spelen en opgroeien. Hier leven ze in groepen waarin ze zichzelf kunnen ontwikkelen, contact hebben met soortgenoten en leren wat rangorde is. Jonge paarden groeien in de eerste jaren van hun leven enorm. Warmbloedpaarden wegen bij de geboorte gemiddeld 55 kg en na 2,5 jaar al snel 500 kg. Je kunt je wel voorstellen hoe belangrijk deze opfok voor het paard is.

 

Voeding tijdens de opfok van veulens

Nadat je het veulen hebt groot gebracht met een veulenbrok is het nog geen tijd om over te stappen op een basisbrok. Een basisbrok voldoet namelijk niet aan de voedingsbehoefte van een veulen of jaarling die nog volop in de groei is. Het meest optimale voer bevat de juiste hoeveelheid energie en eiwit voor een goede gelijkmatige groei, zoals Pavo PodoGrow. Deze brok bevat daarnaast ook essentiële vitaminen, mineralen en sporenelementen in de juiste verhoudingen voor een optimale ontwikkeling van het beendergestel. Een voorbeeld hiervan is de hoge, perfect uitgebalanceerde, calcium/fosfor verhouding in Pavo PodoGrow. Vanaf acht maanden kun je je veulen voeren met Pavo Podo® Grow tot een leeftijd van circa drie jaar.

Bij de geboorte wegen warmbloedpaarden gemiddeld 55 kilo. Na 2,5 jaar al snel zo’n 500 kg.

 

Laten opfokken

Als je paard of pony ergens anders in de opfok staat, is het niet altijd mogelijk om zelf voor een brok te kiezen die de groei en ontwikkeling van het jonge paard stimuleert. Dan kun je de noodzakelijke vitaminen, mineralen en sporenelementen ook aanvullen met een supplement, zoals Pavo PodoCare. Dit supplement zorgt voor een optimale ontwikkeling van het beenderstelsel, het versterkt het weefsel en verbetert de doorbloeding bij veulens tot een leeftijd van 30 maanden. Pavo Podo®Care is ook een goede aanvulling als je minder veulenbrok dan de aanbevolen hoeveelheid voert, bijvoorbeeld omdat het veulen snel dik wordt.

Wanneer ook het bijvoeren van een supplement niet mogelijk is gedurende de opfokperiode wordt de start van een veulen nóg belangrijker. Het is dus essentieël om je veulen de eerste maanden een optimale start te geven.

 

Zorg voor voldoende voerplaatsen

Ook is het heel belangrijk dat er voldoende voerplaatsen worden aangeboden met genoeg ruimte ertussen. Zodat ieder veulen de mogelijkheid heeft om in alle rust zijn krachtvoer te eten. Voernijd is namelijk sterk aanwezig in een groep jonge paarden. Een praktische tip is om de veulens al veulenbrok bij te geven in het land. Dit kan door een gedeelte van de wei af te zetten met een hoog hek, waar alleen de veulens onderdoor kunnen lopen en de merries niet. Zo help je de veulens in hun ontwikkeling en wordt de merrie wat ontlast.

Tip: geef veulens al veulenbrok bij in het land door een stuk wei af te zetten waar de merries niet kunnen komen.

 

Granen bijvoeren tijdens opfok

Wij krijgen veel vragen over het bijvoeren van granen tijdens de veulenopfok. Enkelvoudige granen (zoals haver, gerst en maïs), bevatten wel energie (zetmeel) voor de groei, maar hebben een ongunstige mineralenverhouding. Dit brengt de complete mineralenverhouding van je rantsoen uit balans. Ons advies is dan ook om paarden tot twee jaar geen enkelvoudige granen bij te voeren.

 

Weideperiode van veulens en jonge paarden

Wanneer een veulen of jong paard volop in de weide loopt, waarin voldoende gras staat van een goede kwaliteit, kan het bijvoeren van krachtvoer teruggenomen worden. Een veulen met een te goede conditie loopt kans op overbelaste gewrichten wat onherstelbare schade kan veroorzaken. In deze situatie is het goed om de Pavo PodoStart of Pavo PodoGrow (deels) te vervangen door Pavo PodoCare. Dit is een supplement in hagelslagvorm dat zo door het veulen gegeten kan worden. Door Podo als supplement te gegeven, krijgt het veulen wel alle noodzakelijke vitaminen en mineralen binnen, maar geen extra of onnodige energie en eiwit.

 

Speciale aanbiedingen

 

Pavo Podo Start Zakgoed

Pavo Podo®Start (5mm brok) is niet alleen rijk aan hoogwaardige eiwitten (essentiële aminozuren), maar voorziet ook in alle noodzakelijke vitaminen en mineralen die uw jonge veulen nodig heeft.

 

Pavo Podo Grow Zakgoed

Pavo Podo®Grow is het topvoer voor de ontwikkeling van uw gespeende veulen tot het derde levensjaar

 

 

Hartog vernieuwt haar vezelrijke paardenvoeders assortiment

Vanaf half augustus krijgen de vezelrijke paardenvoeders van Hartog een nieuwe verpakking. Een verpakking die beter past bij de oorsprong van Hartog en waarbij het welzijn van paarden op de voorgrond staat.

 

De ruwvoerproducent uit Lambertschaag, Noord-Holland, keert terug naar de kern van zijn bestaan en heeft daarom voor een heel nieuw ontwerp gekozen om zo meer te voldoen aan de beleving van de consument.

 

De Hartog Family Farm beloofd kwaliteitsvolle ingrediënten, een lokale herkomst, expertise en biedt daarnaast een educatief platform voor consumenten. Dit platform biedt de consument meer informatie over de verschillende aspecten van paardenvoeding, maar ook over andere paard-gerelateerde onderwerpen.

 

“We willen onze aanpak veranderen en hierbij producten ontwikkelen die speciaal op maat worden gemaakt voor het moderne paard, maar ook voor de consument van nu. Onze Family Farm biedt een open kanaal aan om gesprekken met onze klanten te laten plaatsvinden.” – aldus Roel Boersma, commercieel manager van Hartog Paardenvoeders.

 

Met de “ruwvoer eerst” benadering willen ze starten met de gedachtegang van paardeneigenaren te veranderen en hoe ze denken over het voeren van hun paarden, in de overtuiging dat een gezond paard aan de binnenkant, dit ook laat zien aan de buitenkant.

 

Hartog kiest ervoor om jonge ruiters te voorzien van juiste informatie op het gebied van paardenvoeding en het belang van ruwvoer. Door de sponsoring van de KNHS-Hartog Trophy (een springcompetitie voor de jeugd) kunnen ze nauw samenwerken met deze groep om het welzijn van paarden naar een hoger niveau te tillen met de ruiters van de toekomst.

 

Je vindt hun nieuwe verpakkingen vanaf half augustus in de winkel, en als je geluk hebt, zie misschien je eigen paard op de voorkant van één van de zakken.

 

 

 

Tips bij een droge paardenwei

Je kijkt de wei in en alles wat groen hoort te zijn is geel en verdroogd. Op sommige plaatsen lijkt het gras zelfs volledig afgestorven. De warmte en droogte van de zomer eist zijn tol, maar wat gebeurt er als het ineens gaat regenen? En waar moet je dan op letten? Wij geven je een paar handige tips hoe je om kunt gaan met extreme droogte (en daarna).  

Onder extreem droge en warme omstandigheden schakelt het gras over op de ‘overlevingsstand’: alle energie wordt in het wortelstelsel gestoken (want dat moet in leven blijven), waardoor er niets meer overblijft voor boven de grond. Wat je dus ziet is dat het gras afsterft, maar onder de grond blijft het wortelstelsel vaak verrassend lang in leven.

 

Het regent, het regent

Je zult dan ook merken dat op het moment dat het gaat regenen, de wei zichzelf opvallend snel weer zal herstellen. Zeker op percelen waar de bodem voldoende meststoffen bevat. Het gras zal ineens uit de grond schieten – en daarmee ook de voedingswaarde (lees: suiker), die al die tijd in de wortelen opgeslagen heeft gezeten. Dit kan een risico zijn voor paarden die gevoelig zijn voor suiker, zoals insulineresistentie en cushing/PPID, of zelfs acute hoefbevangenheid veroorzaken. Zowel voor je paard als voor het gras is het dan ook beter om het weiland niet direct intensief te laten begrazen, maar eerst rustig op gang te laten komen. Trek minimaal een week uit voordat je je normale weideroutine weer inzet.

Tip: laat na regenval het weiland niet direct intensief begrazen in verband met hoge suikerwaardes, maar geef het de tijd om te herstellen.

 

Kunstmest paardenwei

Als er regen wordt voorspeld en je in het voorjaar nog weinig aan bemesting van je paardenwei hebt gedaan, is het raadzaam om wat kunstmest op het weiland te strooien. Normaal gesproken zal het gras van augustus tot en met oktober weer moeten kunnen groeien, maar dan heeft het natuurlijk wel voedingsstoffen nodig. Hier kun je Pavo FieldCare perfect voor gebruiken. Deze kunstmest is speciaal voor paardenweides en bevat een speciale stikstofverbinding die langzaam – in 2 tot 3 maanden –  vrijkomt, in tegenstelling tot ‘normale’ kunstmest waarbij het al in een paar dagen vrijkomt met hoge eiwitgehaltes in het gras tot gevolg (dit willen we niet voor onze paarden!).

 

Wat te doen als het grasland (deels) is afgestorven?

Als je naar je geel-bruine weiland kijkt, wil dat dus nog niet zeggen dat het gras is afgestorven; met een beetje regen kan het zich vaak weer herstellen. Maar hoe kun je controleren of het grasland nog gaat herstellen of niet?

 

 

Als je de volgende kenmerken herkent, is de overlevingskans van het gras zeer klein en valt er weinig meer te redden:

  • De plant is bruin en kun je makkelijk verpulveren
  • De basis van de plant is niet meer groen na het verwijderen van het afgestorven blad
  • De wortels zijn houterig en niet meer wit van kleur
  • Er zit geen vocht meer in de bovenste grondlaag

Tip: schep een stuk gras met wortel uit de grond, leg het in een emmer met water (wortels in het water) en kijk hoe het gras binnen 2 dagen weer opkomt. Dit geeft een beeld van hoe goed het grasland zich kan herstellen als er weer regen valt. (Bron: Eurofins Agro)

Is de conclusie dat je het grasland opnieuw moet inzaaien of doorzaaien, dan is het najaar het meest geschikte moment om een weiland te vernieuwen, aangezien onkruiden dan minder kans hebben om op te komen. Kies voor het in- of doorzaaien altijd voor een graszaad dat bestemd is voor paardenweides, zoals Pavo GrassSeed, en vermijd graszaad voor koeienweides. Lees hier meer over graslandbeheer van de paardenweide.

 

 

Voer extra hooi voor paarden bij droogte

De droogte zorgt er niet alleen voor dat het gras amper groeit, maar het kan ook bepaalde gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Denk bijvoorbeeld aan hoefbevangenheid en (zand)koliek. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk dat je paard voldoende voedingsstoffen en ruwvoer(vezels) binnenkrijgt. Zorg bij een droge en kale weide dus dat je extra hooi bijgeeft of ruwvoervervangers, zoals Pavo DailyPlus ,Pavo SpeediBeetPavo FibreBeet of Pavo FibreNuggets inzet. Pavo DailyPlus heeft de voedingswaarde van normaal hooi, dus hier kun je prima een paar kilo per dag als ruwvoervervanger van voeren. Pavo SpeediBeet en Fibrebeet zijn ook een ruwvoer voor paarden en kan bij volwassen paarden tot 1 – 2 kilo per dag (droog product) probleemloos worden ingezet. Om te voorkomen dat paarden het gras te kort afgrazen en veel zand binnenkrijgen, kun je ze ook regelmatig een ander stukje weiland aanbieden als dit mogelijk is.

Tip: onvoldoende gras op de wei? Voer je paard dan extra hooi of ruwvoervervangers bij.

https://www.pavo.nl/paardenvoer/ruwvoer

 

 

Het vergelijken van mogelijk alle paarden services op een vergelijkingswebsite – de oplossing?

Ook dit jaar zijn er weer enthousiaste studenten die afstuderen aan de Bachelor Equine Sports & Business aan hogeschool Van Hall Larenstein. Dit doen zij voor een opdrachtgever uit de (inter)nationale paardensector op verschillende fronten zoals onderzoek op gedrag en welzijn van paarden, maar ook op advies van bedrijven op marketing vlakken of productontwikkeling. Michelle Nannings heeft in samenwerking met het online marketing bedrijf Muscle Media haar scriptie kunnen uitvoeren, waarbij er gekeken is naar de behoefte van een vergelijkingswebsite binnen de paardensector. Benieuwd naar de uitkomst en of deze website er ook komt? Les snel hieronder verder.

 

Het belang van een vergelijkingswebsite binnen de paardensector

Elke paardenliefhebber weet dat Nederland een echt paardenland is. Nederland telt veel geïnteresseerden in de paardensport, maar ook de liefde voor het houden van paarden groeit hierbij. Welzijn speelt hierbij een grote rol. Paarden hebben veel zorg nodig en hierbij komen verschillende services aan te pas. Maar met zoveel services die aangeboden worden en de mogelijkheden die ontelbaar zijn, hoe kiezen we dan de juiste services voor onze viervoeters en onszelf? Heb jij zelf een overzicht van de services die mogelijk zijn?

 

Meer dan 80% is geïnteresseerd in een vergelijkingswebsite!

Om te onderzoeken of er binnen de paardensector behoefte is aan een vergelijkingswebsite, is er een enquête afgenomen onder de paardenmensen. De enquête is online geplaatst op de social media platformen Facebook en Instagram. 560 paardenmensen hebben de enquête ingevuld en geholpen bij het onderzoek. Hieruit bleek dat maar liefst 81,3% geïnteresseerd was in een vergelijkingswebsite als deze online kwam!

Welke services kunnen er vergeleken worden op de website?

Voor nu zal er een mogelijkheid komen om de volgende services te vergelijken: dierenarts, hoefsmid, instructrice, fysiotherapeut, pensionstallen, bitfitter, zadelmaker en holistische dierenartsen. Uiteraard zal het niet hierbij blijven, en zullen er meer services en diensten toegevoegd worden aan de website. Als je suggesties hebt, laat dit dan zeker weten en stuur een mailtje naar michelle.nannings@ziggo.nl.


Voordelen van een vergelijkingswebsite

  • Bespaar tijd omdat het bekijken van 1 website straks voldoende is
  • Het hebben van een overzicht van alle services in de buurt, maar ook in heel Nederland
  • Bekijk wat andere equestrians / paardenliefhebbers van de service vinden door het lezen van reviews
  • Vergelijk services op basis van prijzen, online reviews, afstand en kwaliteit
  • Bespaar kosten door services in je eigen regio te vinden

Alleen een idee of een daadwerkelijke uitvoering?

Er wordt momenteel druk aan de website gewerkt en deze zal medio augustus 2021 online komen. Niet zomaar een idee, maar een daadwerkelijke uitvoering! Nieuwsgierig? Houd dan een oogje in het zeil op www.paardenportaal.nl 

Heeft u een vraagstuk binnen uw bedrijf wat u graag wilt laten onderzoeken door studenten? Neem dan contact op met Hans van Tartwijk coördinator Equine Sports & Business.

 

Tekst: Michelle Nannings student Equine Sports & Business en Ronja Wagenknecht docent Equine business hogeschool Van Hall Larenstein

 

Andere artikelen van docenten van het Equine business team:

 

 

 

 

Het voeren van een fokmerrie

Tijdens het insemineren, de dracht en de lactatieperiode is het juist voeren van je merrie enorm belangrijk om deze op de juiste manier te ondersteunen. Te kort aandacht hieraan of een verkeerd rantsoen kan dan ook slecht uitpakken voor het groeiende veulen. Hartog Paardenvoeders geeft je extra informatie en tips over de juiste voeding van je merrie in deze periode.

 

Zodra je besloten hebt om jouw merrie laten dekken met een hengst is het al belangrijk om extra aandacht te geven aan de voeding. Wanneer je jouw merrie op de juiste manier voert kan dit de vruchtbaarheid ondersteunen wat zorgt voor een grotere kans op een drachtige merrie. De juiste dosis vitaminen en mineralen spelen hierin een grote rol en vooral een tekort aan vitamine A kan zorgen voor een slechte vruchtbaarheid. Vitamine A is ruim aanwezig in vers gras en luzerne in de vorm van caroteen, maar gaat snel verloren wanneer dit gemaaid wordt. Doordat we bij Hartog de ruwvoeders na het maaien direct op hoge temperaturen drogen blijft het caroteen gehalte beter behouden dan bij hooi het geval is. Het kan dus een toegevoegde waarde zijn om de Hartog Lucerne-mix bij te voeren aan je merrie wanneer je deze drachtig probeert te krijgen. Daarnaast is de Hartog Lucerne-mix ook rijk aan Vitamine E en foliumzuur.

 

Is je merrie drachtig?

Ook dan is het belangrijk om extra aandacht te besteden aan het juist voeren van je paard. Zeker in de laatste drie maanden van de dracht heeft een merrie behoefte aan speciale voeding. In deze periode wordt er namelijk door het paardenlichaam meer eiwit en energie verbruikt om het veulen te laten groeien. Ook hierbij zijn de vitaminen E en A weer extra belangrijk.

 

Daarnaast zijn in deze laatste maanden van de dracht ook de mineralen calicum, fosfor, magnesium, koper, zink en mangaan belangrijk. Niet alleen omdat de behoefte hieraan stijgt, maar ook om je ongeboren veulen op de juiste manier te laten ontwikkelen en bijvoorbeeld OCD te voorkomen.

 

 

Wanneer het veulen geboren is

Als het veulen geboren is, is het wederom belangrijk om de merrie te ondersteunen. In de eerste drie maanden na de bevalling neemt de behoefte aan eiwit toe doordat het zogende veulen veel van de merrie vraagt. Door deze verhoogde behoefte is het belangrijk om je merrie extra bij te voeren met bijvoorbeeld merriebrok.

 

TIP van Hartog Paardenvoeders

Meng de (merrie)brok met de Hartog Lucerne-mix. Deze ruwvoermix is rijk aan calcium en eiwitten waardoor het je merrie extra ondersteunt in alle fasen van de dracht. Daarnaast heeft het mengen van de merriebrok met de Lucerne-mix als bijkomend voordeel dat de merrie langer over haar voerbeurt doet, meer moet kauwen en hierdoor de voedingsstoffen beter opneemt!

 

Andere artikelen van Hartog Lucerne:

 

 

 

Ruwvoer zelf maaien en hooien

Wanneer je je paarden aan huis hebt staan of een gedeelte van je wei kunt gebruiken voor het zelf maaien van ruwvoer, heeft dat veel voordelen. Vooral voor je portemonnee! Maar hoe doe je zoiets? Hoelang moet het gras drogen voor voordroogkuil en hoelang voor hooi? En hoe zorg je voor een zo laag mogelijk suikergehalte? We leggen het graag uit.

 

Hooi laten drogen en opslaan

Ruwvoer is één van de eerste levensbehoeften van paarden. In de natuur scharrelen ze de hele dag rond en het beste is dan ook om ze nooit te lang zonder ruwvoer te laten staan. Onder ruwvoer verstaan we gras in de weide, maar ook hooi of voordroogkuil. Door het gras te laten drogen (kunstmatig of natuurlijk) wordt het vochtgehalte lager, ca 15-30 %. Gras laten drogen tot het hooi wordt, duurt ongeveer 5 dagen, afhankelijk van de weersomstandigheden. Door het lage vochtgehalte is het lang te bewaren (meer dan een jaar), omdat het ongevoeliger is geworden voor schimmels en andere micro-organismen. Hooi moet je wel droog opslaan.

 

Hoe maak ik hooi voor paarden met een laag suikergehalte?

Er zijn verschillende factoren die het suikergehalte in het gras bepalen. Voor paarden willen we deze het liefst zo laag mogelijk houden. Ga je zelf hooi maken? Dan is onder andere het tijdstip van maaien heel belangrijk. Op een normale zomerdag zijn de suikergehaltes ’s morgens heel vroeg namelijk het laagst. Als je gras gaat maaien om hooi van te maken, maai het gras dan tussen 05.00 uur en 10.00 uur ’s ochtends. Daarnaast stijgen suikergehaltes in het gras bij een tekort aan water (droogte) en als de bodem onvoldoende meststoffen bevat. Zorg dus dat je de wei een goede onderhoudsbemesting geeft. Gebruik bijvoorbeeld Pavo FieldCare: dit is een kunstmest speciaal voor paardenweides.

 

Tip!

Op een normale zomerdag zijn de suikergehaltes in het gras ’s morgens heel vroeg het laagst. Als je gras gaat maaien om hooi van te maken, maai het gras dan tussen 05.00 uur en 10.00 uur ’s ochtends.

 

Voordroog maaien en hooien

Voordroogkuil krijg je door het gras ongeveer 3 dagen te drogen op het land en het daarna in te wikkelen met folie. De invloed van zuurstof wordt hierdoor beperkt en er treedt een verzuring op in de baal voordroogkuil. Deze wordt veroorzaakt door bacteriën, waarmee de houdbaarheid wordt vergroot. Door het hoge vochtgehalte (ca. 25-30% vocht) kan een aangebroken baal kuil gaan schimmelen. Zorg ervoor dat een aangebroken baal voordroogkuil binnen 4 à 5 dagen wordt verbruikt. In de warme zomermaanden kan de houdbaarheidstermijn van een aangebroken baal nog kleiner zijn door broei.

 

 

De voedingswaarde van het hooi bepalen

Met behulp van eigenschappen als geur, kleur en samenstelling kun je een redelijke inschatting maken van de kwaliteit van het hooi. Toch zegt dit niet alles over de voedingswaarde. Hiervoor kun je een analyse laten uitvoeren door het Bedrijfslaboratorium voor Grond- en Gewasonderzoek Eurofins Agro te Oosterbeek. Dit kan onder andere via de Pavo Ruwvoer Quickscan. Dit is een snelle analyse waarbij je weet hoeveel suiker, eiwit en energie er in je ruwvoer zit. In het rapport worden de uitkomsten weergegeven op een schaal van 1 tot 5, waarbij 1 ‘laag’ is en 5 ‘hoog’. Welke waardes je nastreeft, hangt helemaal af van de behoefte van je paard (dit vindt je ook terug in het rapport).

 

Kleur en geur van hooi

Aan de kleur en geur van het hooi kun je wel wat informatie over de droogperiode afleiden.

  • Groen: hooi met een groene kleur en een frisse kruidige geur heeft kort op het land gelegen om te drogen (ca. 4 dagen). Het aandeel verteerbaar ruw eiwit is hoog, evenals de energiewaarde.
  • Licht bruin: dit hooi heeft een karamelachtige geur doordat het licht gebroeid heeft. Hierdoor is de voedingswaarde afgenomen (0,66 eenheden / kg ds).
  • Bruin-zwart: de zwarte kleur kan veroorzaakt worden door zware broei. Tevens geeft de broei een muffe geur en is dus voor het paard minder smakelijk.

 

Kwaliteit van voordroogkuil bepalen

Ook van voordroogkuil kun je een redelijke inschatting maken op basis van je zintuigen. Allereerst moet het schimmelvrij zijn; er mogen geen witte plekken in de baal zitten. Als je dit wel het geval is, betekent dit dat het folie lek is en het voer is bedorven. Kuil die op een goede manier is gewonnen, heeft een frisse lichtzure geur. Wanneer er een sterke rottingsgeur vrijkomt dan is het vochtgehalte vaak groter dan 60%. Meestal wordt deze onaangename geur veroorzaakt door bacteriën, die ammoniak en boterzuur produceren. Deze zogenaamde ‘natte kuil’ is minder geschikt voor paarden.

 

Tekst: Pavo Paardenvoer

 

Andere artikelen van Pavo:

 

Maak ook je paardenweide klaar voor het weideseizoen

Het is belangrijk dat je niet alleen je paard, maar ook de paardenweide voorbereidt op het weideseizoen. Met deze tips maak jij je paardenweide klaar voor het weideseizoen:

  • Eenmaal in de 10-15 jaar moet grasland vernieuwd worden, dit kan door opnieuw inzaaien of doorzaaien.
  • Gebruik zowel bij inzaaien als doorzaaien altijd een graszaadmengsel dat geschikt is voor paarden, zoals Pavo Paardengraszaad. Een koeienwei is namelijk heel anders dan een paardenweide, o.a. vanwege de voedingswaarde, het groeipunt van de grasplant en de zode. Lees hier meer over het verschil tussen een paarden- en koeienwei.
  • Wissel het beweiden van de grasmat regelmatig af met maaien.
  • Het is niet de leukste klus, maar wel belangrijk: schep dagelijks de mest uit de paardenwei om de infectiedruk van de wormen te verminderen.
  • Bij een gezonde paardenwei hoort een goede onderhoudsbemesting. ‘Normale’ kunstmest die veel voor koeienweides wordt gebruikt, bevat stikstof die binnen tien dagen vrijkomt. Het gras krijgt hierdoor een enorme groeispurt wat voor onze paarden niet wenselijk is. Gebruik daarom een meststof speciaal voor paardenweides, waarbij de stikstof langzaam vrijkomt en het gras gelijkmatig kan groeien, zoals Pavo FieldCare. Na het strooien van Pavo FieldCare kunstmest moet het minstens één keer goed geregend hebben, zodat de mestkorrels mooi op de bodem liggen. Daarna kunnen de paarden weer lekker naar buiten!

 

Paardenvoer bij weidegang aanpassen

In het voorjaar begint het typische weideseizoen voor paarden. Het verse gras dient in deze periode als belangrijke voedselbron. Om problemen te voorkomen is het van belang om het rantsoen van je paard hier tijdig op aan te passen.

 

Weidegang opbouwen

Paarden hebben een gevoelig verteringsstelsel. Veranderingen in het voerrantsoen moeten daarom altijd geleidelijk worden doorgevoerd. Dat geldt ook voor de overgang van stal naar weide. Als die te snel gaat, kunnen problemen ontstaan, zoals diarree of hoefbevangenheid.

Bij normale paarden is het advies om met 20% per dag het oude te verminderen en de nieuwe situatie te vermeerderen. Bij paarden waarvan bekend is gevoelig te zijn voor suiker elke dag 10%.

 

Waar let je op bij paardenvoer naast weidegang?

Voordat je je afvraagt welk paardenvoer het meest geschikt is bij weidegang, is het eerst belangrijk om je te beseffen hoeveel en wat voor voer je paard al opneemt als hij in de wei aan het grazen is. Hiervoor kijken we naar het aantal uren dat je paard op de weide staat en het type weide.

 

Aantal uren

In tegenstellig tot hooi, is gras veel ‘natter’ en bestaat dit voor maar liefst 85% uit water. Om deze reden moet je altijd rekenen vanuit droge stof, oftewel het gras dat overblijft als je al het vocht eruit zou halen. Op een gemiddeld weiland eet een paard van 600 kg ongeveer 5.1 kg gras per uur. Als je de 85% aan water hier afhaalt, blijft er gemiddeld 760 gram droge stof over die per uur wordt opgenomen.

 

 

Type weide

Naast het aantal uren dat je paard per dag op de wei staat, is ook het type wei van groot belang. Een rijke, groene wei met dichte grasvelden bevat meestal veel energie, suiker en eiwitten, maar weinig structuur. Paarden die op zulke type weiden staan, hebben een ander aanvullend rantsoen nodig dan paarden op een arme, kale, structuurrijke weide. Tot slot is het ook belangrijk hoeveel paarden een weide moeten delen.

 

Paarden voeren bij weidegang

Het is dus van verschillende factoren afhankelijk welk paardenvoer het meest geschikt is bij weidegang. Kijk bij de keuze voor het juiste paardenvoer goed naar zowel het type weide als de behoeften van het paard. Alles over de behoefte van je paard en de weidegang, lees je hier: paardenvoer bij weidegang aanpassen

Tip: Is je paard gevoelig voor suiker? Zet je paard dan ‘s morgens niet in de wei. In de ochtend bevat gras namelijk het meeste suiker, ook wel fructaan genoemd.

 

 

Fructaanindex helpt bij bewuste weidegang

We zitten midden in het weideseizoen. En hoewel gras voor een paard een natuurlijke voedingsbron is, brengt de overgang van stal naar weide wel wat risico’s met zich mee. Eén van deze risico’s is de hoeveelheid fructaan in het gras.

 

Wanneer is het fructaangehalte hoog?

In de zon maakt een grasplant fructaan aan, wat hij gebruikt om te groeien. Hoe meer warmte en zonlicht er is, hoe meer fructaan er ook weer verbruikt wordt. Bij lage nachttemperaturen groeit de plant niet tot nauwelijks tijdens de nacht en wordt deze fructaan niet verbruikt, waardoor het fructaangehalte in het gras veel minder daalt dan wanneer het een zachte nacht is. De volgende ochtend begin je dus al met een hoger fructaan in het gras (accumulatie van het fructaan). Als het paard dit (vaak korte) gras eet, schiet zijn suikerspiegel omhoog, komen er meer suikers in de dikke darm terecht en ligt hoefbevangenheid op de loer. Dit is met name een risico voor paarden en pony’s die erg gevoelig zijn voor hoefbevangenheid.

 

 

Advies weidegang

Tijdens het voorjaar moeten we voorkomen dat het paard in één keer een te grote hoeveelheid fructaan binnenkrijgt, ongeacht of ons paard gevoelig is voor hoefbevangenheid of niet. Zelfs de meest stabiele bacteriepopulaties van het spijsverteringsstelsel worden in een bepaalde mate beïnvloed door overbelasting van fructaan, maar zijn in staat de effecten te verminderen. Gelukkig is het management voor alle paarden hetzelfde: voorzichtig omschakelen en het lichaam (lees: bacteriekolonies) de tijd geven zich aan te passen.

 

Wil je alles weten over hoe je dit het beste kunt managen, klik dan hier: fructaanidex helpt bij bewuste weidegang

 

Tekst en foto’s: Pavo Paardenvoer