Skip to content

Vraag en antwoord: Wat is het West Nijl virus?

Thema: Welzijn

Vraag en antwoord: Wat is het West Nijl virus?

Thema: Welzijn

West Nijl is een virusziekte. Het virus wordt door muggen verspreid. Paarden, maar ook mensen kunnen worden besmet met het West Nijl virus door de steek van een besmette mug. Paarden en mensen kunnen griepachtige verschijnselen maar in een ernstiger geval ook neurologische verschijnselen vertonen. Vaak verloopt een besmetting zonder verschijnselen.

Hieronder een lijst met meest gestelde vragen over het West Nijl virus.

1. Hoe kan ik een paard herkennen dat besmet is met het West Nijl virus?
Als u uw paard verdenkt van het West Nijl virus, schakel dan meteen uw dierenarts in. Een paard dat besmet is met het West Nijl virus vertoont griepachtige verschijnselen: sloom, koorts, slecht eten of niet willen eten. Soms krijgt een paard ook neurologische verschijnselen. Dit uit zich in: spiertrillingen aan hoofd en nek, lopen als een dronkenman (ataxie), vage kreupelheid, verandering in gedrag, niet meer kunnen staan, moeilijk slikken en veranderingen in het gedrag. Soms wordt er ook blindheid, tandenknarsen en koliek gezien. Paarden kunnen aan een besmetting met het West Nijl virus overlijden.

2. Kan mijn paard beter worden na een besmetting met het West Nijl virus?
Er is geen behandeling van een paard met het West Nijl virus mogelijk. Paarden kunnen ondersteund worden door middel van pijnstilling en eventueel infuus bij uitdroging. Paarden kunnen in paniek raken als ze niet meer kunnen staan, dan kan er een kalmerend middel worden gegeven. Paarden met neurologische verschijnselen hebben vaak intensieve verpleging nodig. Soms zijn paarden er zo slecht aan toe dat ze geëuthanaseerd moeten worden of zelf overlijden. De meeste paarden met griepachtige verschijnselen herstellen binnen 3-7 dagen na het begin van de verschijnselen. Als paarden met neurologische verschijnselen binnen een paar dagen herstellen, is er een significante verbetering mogelijk binnen 1-6 maanden (90% van de paarden).

3. Ik heb gehoord dat een besmetting met het West Nijl virus veel lijkt op Rhinopneumonie, hoe kan ik hier onderscheid in maken?
Als uw paard ziek is dient u uw dierenarts te bellen. Die kan het beste onderscheidt maken tussen een West Nijl virus besmetting en Rhinopneumonie (EHV-1 equine herpesvirus).


4. Wanneer komt het West Nijl virus naar Nederland?
Het West Nijl virus kwam  heel lang niet voor in Nederland. Het was al lange tijd de vraag wanneer het virus zou opduiken in Nederland. De World Organisation for Animal Health (OIE) houdt bij waar het virus in de wereld voorkomt. Vandaag, 16 september 2020, is bekend geworden dat het virus in Nederland is aangetroffen bij een vogel.

5. Kan het West Nijl virus het gehele jaar voorkomen?
Een paard of mens kan besmet worden met het West Nijl virus door de steek van een besmette mug. Omdat muggen in Nederland over het algemeen niet het gehele jaar voorkomen zal West Nijl ook niet het gehele jaar voorkomen. Het muggen-seizoen begint in Nederland meestal in mei. Vanaf mei hebben muggen de tijd om besmet te raken en zo paard of mensen te besmetten. In augustus/september worden de meeste besmettingsgevallen verwacht in Noord Europa.

6. Er is een vaccin beschikbaar tegen het West Nijl virus, moet ik mijn paard laten vaccineren?
U kunt uw paard beschermen tegen het West Nijl virus door te vaccineren. Als u veel met uw paard naar het buitenland gaat of als uw paard van hoge waarde is (emotioneel of financieel) is het aan te raden uw paard te laten vaccineren. Ook nu het West Nijl virus in Nederland is opgedoken kunt u uw paard alsnog laten vaccineren, maar het duurt wel een aantal weken na de basisvaccinatie voordat uw paard goed beschermd is. Overleg hierover met uw eigen dierenarts.

7. Is mijn paard volledig beschermd na vaccinatie?
Na vaccinatie tegen West Nijl virus kan uw paard nog steeds besmet worden met het virus. De symptomen zullen wel (veel) minder heftig zijn dan zonder vaccinatie. Let op. Er dient eerst een basisvaccinatie gegeven te worden die bestaat uit 2 entingen met een aantal weken tussen de eerste en de tweede enting.  Pas twee weken na de tweede basisenting is uw paard voldoende beschermd.

8. Wanneer kan ik mijn paard het beste laten vaccineren?
Omdat de grootste besmettingspiek wordt verwacht aan het einde van de zomer (augustus/september), is het van belang dat paarden dan beschermd zijn. Voor een basisvaccinatie zijn er twee vaccinaties met 3-6 weken tussentijd nodig, gevolgd door een jaarlijkse vaccinatie. Het beste kan er voor het muggen seizoen gevaccineerd worden omdat het een aantal weken duurt na de basisvaccinatie voordat paarden goed beschermd zijn tegen het West Nijl virus.  Het is verstandig de basisvaccinaties in april/mei te laten geven en dan jaarlijks te herhalen. Of op dit moment vaccineren voor uw paard nog zinvol is kunt u het beste met uw eigen dierenarts overleggen.

9. Is vaccinatie verplicht?
Een vaccinatie tegen het West Nijl virus is niet verplicht.

10. Wat kost een vaccinatie ongeveer?
Een dosis kost alleen al ongeveer 50 euro. De dierenartskosten komen hier nog bij. Dit bedrag kan per dierenarts verschillen.

11. Wat moet ik doen als ik mijn paard verdenk van West Nijl?
Vandaag, 16 september 2020, is bekend geworden dat het virus in Nederland is aangetroffen bij een vogel, dus niet bij een paard. Mocht u uw paard verdenken van West Nijl bel dan direct uw eigen dierenarts. Die kan het paard onderzoeken en inschatten  of verder onderzoek nodig is. Ook kan uw dierenarts advies geven over hoe u uw paard het beste kunt ondersteunen. Uw dierenarts is verplicht om bij een echte verdenking ook de NVWA te waarschuwen.

12. Hoe weet ik zeker/ hoe kom ik er achter dat mijn paard besmet is met het West Nijl virus?
Zodra uw paard ziek is, is het van belang uw dierenarts te bellen. Die kan u adviseren over de gezondheid van uw paard. Als de dierenarts uw paard verdenkt van West Nijl moet dit melden bij de NVWA.

13. Hoe wordt mijn paard besmet met West Nijl?
Uw paard kan worden besmet door de steek van een besmette mug. Een mug kan worden besmet door het steken van een besmette vogel. Een vogel kan besmet raken door de steek van een besmette mug.

Besmettingsroutes West Nijl virus (bron: Environmental Health Division, CA, Berkeley)

14. Wat kan ik doen om muggen op afstand te houden?
Om muggen zo min mogelijk in contact te laten komen met uw paard kunnen insectenwerende dekens en insecten repellents producten gebruikt worden. Muggen planten zich voort in stilstaand water, het is dus van belang dit op te ruimen op uw erf. Denk hierbij aan plassen, dakgoten, emmers, autobanden, oude mestkelders maar ook aan de drinkbakken. Het beste is om drinkwater regelmatig te verversen (2-3 keer per week) of het water in beweging te houden door middel van fonteintjes. Het kan helpen om het licht niet aan te laten op stal als het donker is. Paarden kunnen het beste rond zonsondergang en rond zonsopgang op stal worden gezet, om contact met muggen zoveel mogelijk te beperken. Op stal kunnen grote ventilatoren opgehangen worden om de muggen buiten te houden.

15. Wat kan ik doen om te voorkomen dan mijn paard besmet raakt?
Om te voorkomen dat uw paard wordt besmet kunt u het beste op tijd beginnen met vaccineren, voor het begin van het muggen seizoen (mei). Zo kunt u ervoor zorgen dat uw paard optimaal beschermd is. Als er al een uitbraak van het West Nijl virus in Nederland is, kunt u ook nog vaccineren maar het duurt wel een aantal weken voordat uw paard goed beschermd is. Maatregelen om muggen op afstand te houden zijn ook van belang.

16. Kan een paard dat besmet is met het West Nijl virus mijn paard besmetten?
Een paard dat besmet is met het West Nijl virus kan geen andere paarden of mensen besmetten. Als het paard met West Nijl gestoken wordt door een mug, kan het paard de mug ook niet besmetten. Het paard is, net als de mens, een zogenaamde eindgastheer. Dit komt omdat het circuleren van het virus in het bloed bij paard en mens maar heel gering is.

17. Kunnen er ook andere dieren ziek worden van de steek van een mug die besmet is met het West Nijl virus?
Er zijn ook andere diersoorten die ziek kunnen worden van het West Nijl virus, zoals: vogels, eekhoorns, herten, alligators, beren, honden en katten. Dit gebeurt echter zelden.

18. Kan ik zelf ook ziek worden als mijn paard besmet is met het West Nijl virus?
Als uw paard besmet is, betekent dit dat er besmette muggen zijn in uw omgeving. Wanneer u gestoken wordt door een besmette mug, kunt u ook ziek worden van het West Nijl virus. Van uw paard zelf kunt u niet ziek worden. U zult net als het paard last kunnen krijgen van griepachtige verschijnselen, ook bij mensen kunnen neurologische symptomen optreden. Het beste kunt u zo snel mogelijk contact opnemen met uw huisarts. Nadere informatie is terug te vinden op de website van het RIVM.

19. Wat kan ik doen om te voorkomen dat ik zelf besmet raak met het West Nijl virus?
Om u te beschermen tegen het West Nijl virus kunt u zich het beste tegen de steken van een mogelijk besmette mug beschermen. Dit kan door gebruik te maken van insectenwerende producten (met DEET) en kleding met lange mouwen en lange broekspijpen met sokken te dragen. Er is voor mensen geen vaccin beschikbaar.

20. Wat moet ik doen als mijn paard besmet is met het West Nijl virus en ik zelf ook griepachtige verschijnselen krijg?
Als uw paard besmet is met het West Nijl virus en u zelf griepachtige verschijnselen krijgt dient u zo snel mogelijk contact op te nemen met uw huisarts.

21. Als ik besmet ben met het West Nijl virus kan ik mijn paard dan ook besmetten?
Als u besmet bent met het West Nijl virus kunt u uw paard niet besmetten. Ook kunt u geen andere mensen of muggen besmetten. Mensen zijn, net als paarden, zogenaamde eindgastheren.

22. Kan ik buiten rijden als er een uitbraak van het West Nijl virus is in Nederland?
Er is wettelijk gezien niets vastgelegd, daarom is het aan eigenaren zelf om te beslissen of ze buiten willen gaan rijden met hun paard. Probeer echter schemering te vermijden en behandel uzelf en uw paard goed met antimuggenmiddelen.

23. Kan ik op wedstrijd in Nederland als er een uitbraak van het West Nijl virus is in Nederland?
Er is wettelijk gezien niets vastgelegd, daarom is het aan eigenaren zelf om te beslissen of ze op wedstrijd willen met hun paard.

24. Kan ik met mijn paard naar het buitenland als er een uitbraak van het West Nijl virus is in Nederland?
Als u met uw paard naar het buitenland gaat heeft uw paard een gezondheidscertificaat nodig. Deze wordt verstrekt door de NVWA. De NVWA is ook op de hoogte van de meest up to date informatie eisen voor het transport en de export van paarden naar het buitenland. Voor België is er een Memorandum afgesproken waardoor vervoer van een paard zonder winstoogmerk niet van een certificaat voorzien hoeft te worden. Onder winstoogmerk wordt verstaan dat een paard voor de verkoop naar België gaat of dat het rijden van wedstrijden het beroep is van de ruiter. Op dit moment staat nog niet vast welke maatregelen zullen worden genomen als er een uitbraak van het West Nijl virus zou optreden in Nederland of een van haar buurlanden.

25. Wat gebeurt er in de herfst?
Als het kouder wordt zijn er veel minder muggen.

26. Wat gebeurt er als ik als eigenaar van een paard kies voor vaccinatie en andere eigenaren bij mij op stal dat niet doen?
West Nijl is een zogenaamde vector-gebonden ziekte en dan is de besmetting duidelijk anders dan bij een direct van dier tot dier besmettelijke ziekte. Bij West Nijl kan een eigenaar er voor kiezen om één of enkele paarden wel en de rest niet te vaccineren. Bij bijvoorbeeld influenza of Rhinopneunomie is dat onverstandig in verband met de infectiedruk.

 

Bron: Sectorraad Paarden

Deel dit artikel:

Ook interessant

Subsidiekansen voor hippische ondernemers

Pavo versterkt marktpositie door overname in Verenigd Koninkrijk

Paarden aan huis, maar hoe zit het met de vergunningen? Van Santvoort Advies legt uit